“Halkta Para Var” Planı
SÜHA ORAL
Ekonomi, siyaset ve muhalefetin uzun uzun konuşulduğu bir TV programını “Bu kadar da olmaz,” diyene kadar seyrettikten sonra balkona çıktık. Serin hava, gökyüzünün yarı aydınlık mat maviliği ikimizi de rahatlattı.
Gecenin geç vakti. Ay, son dördünde; deniz, çarşaf gibi kımıltısız. Karşı dağlarda kurulu rüzgâr santralleri, tepelerindeki kırmızı ışıklarını yakıp söndürerek el sallıyor; cırcır böcekleri, bitmeyen ötüşleriyle yarı karanlığa kur yapıyordu ki Hanım, soruverdi:
“Televizyon gazetecisi veya sokak röportajcısı mikrofon uzatıp: ‘Orta Vadeli Program’ size ne ifade ediyor?’ dese, ne derdin?”
Bir an şaşırdım. Artık, cırcır böceklerinin sesini duymuyordum. Ne diyeceğimi bilemez halde savunmaya geçtim. “Burası, İstanbul mu? Kim soracak? Hem, haftada kaç gün kaç saat sokakta oluyorum? Boş ver, gitsin…” diye geçiştirdim, ama kendi kendime: “Kimse sormasa bile OVP nedir öğren,” uyarısında bulundum.
Ertesi sabah, birkaç arkadaşı telefonla arayarak güne başladım. Aman, Tanrım… ne açıklamalar ne açıklamalar… Söylenenlerin dörtte birini anca kavradım.
Orta Vadeli Program neymiş bilmek zorunda hissediyordum. Aksi halde, huzursuz olacağım. Anlayacağım gibi anlatan biri mutlaka vardır, düşüncesiyle internet gezmesine çıktım. Çerkez inadımı doyuracak bir şeyler de buldum.
-5018 sayılı kanunun 16 maddesi gereği üç yıllık bir perspektifle hazırlanıyor, her yıl değişiklikler /düzeltmeler /yeni tahminler yapılarak yenileniyormuş,
-Kamu ve Özel kesim için yol haritasıymış,
-Enflasyon, istihdam (çalışan kişi sayısı), büyüme ve makro ekonomik hedefleri anlatılıyormuş.
“Örnek yok mu?” diyorsanız?
Var!
*2023 yılı için büyüme 5’ten, 4,4’e düşecekmiş;
*2023 yılı için %29 virgül 4 olan enflasyon öngörüsü (tahmini), %65’e yükselecekmiş;
*Üç yıl içinde: Afet yaraları sarılacak, enflasyon tek haneye düşürülecek; yatırım, çalışan kişi sayısı, üretim artacak, sosyal adalet ve refah güçlendirilecekmiş.
Anladığım o ki enflasyon hedefinin bu yıl için ön görülen %29,4 ten %121 artışla %65’e yükseltilmesi, hayat pahalığını ikiye katlayacak. Afet yaralarının sarılması, yatırım ve çalışan kişi sayısının artırılması için gerekli olan para: Vergilerin artırılması ile sağlanacak!
Sorunuzu duyar gibiyim, “Vergiler ne kadar artacakmış?”
Onu da TBMM Plan Bütçe Komisyonu üyesi Vehbi Bakırlıoğlu’nun raporunda buldum ve rapordaki anlatımları tablo haline getirdim.
2023 yılı 2024 yılı 2025 yılı
Vergilerde insanın tüylerini diken diken eden bir artış var. Yoksa, seçim falan denmeyecek, yeni vergiler mi konacaktı? Bu vergi, internet gezmesinde gözüme çarpan KAV /Karbon Vergisi (1) olabilir miydi? ‘Varlık Vergisi’ yeni bir isimle hayata geçirilebilir miydi?
Nereden nereye geldik derseniz şaşmam.
Bunca taramadan sonra; Orta Vadeli Program’ın yeni vergiler veya vergi oranlarının artırılması; kısaca, Halkta Para Var (HPV) planı olduğunu anladım.
Dönelim başa,
“OVP, size ne ifade ediyor?” diye sorarlarsa:
“OVP değil o, HPV” diyeceğim. “HPV de neymiş?” derlerse,
“Halkta Para Var, planı” derim.
Sonuç olarak, benim ‘cevap’ hazır. Akşam balkonda kahvelerimizi içerken Hanım’a anlatacağım ve tartışma programlarından uzak durmaya çalışacağım.
Not:1) KAV’ın gerekçesi: Mazot, benzin, doğal gaz, odun ve kömür gibi fosil yakıtların kullanımını en aza indirmek, küresel ısınmanın etkilerini azaltmakmış. Ülkemizde: Ticari ve endüstriyel kullanıcılara /şirketlere Karbon Vergisi konur, hane halkı ve taşımacılık muaf tutulursa: üreticinin bu vergiyi maliyet artışı olarak vatandaşa yansıtacağı kesin.
Halktan, şirkete; şirketten Hazine’ye. Yani, bir nevi dolaylı vergi.
25-09-2023/SÜHA ORAL