İnsanoğlu'nun gezegenler arası seyahat ve yaşam alanı üretmek adına iş insanı Elon Musk tarafından başlatılan misyon yoğun emek ve maliyetlere rağmen inatla ve cesurca sürdürülüyor.
İş adamı Elon Musk'ın sahibi olduğu Kaliforniya merkezli SpaceX şirketinin Starship megaroketi ikinci test uçuşunda fırlatıldı ve 'hızlı planlanmamış parçalanma' sonucu patladı
SpaceX'in yeni nesil megaroketi - şimdiye kadar yapılmış en büyüğü (18 Kasım) ikinci test uçuşunu gerçekleştirdi; dev aracı ilk kez uzaya götüren merakla beklenen bu gezi, ancak uzun sürmedi ikinci kısmın ana roketten ayrılmasından kısa bir süre sonra, roketin devasa Süper Ağır iticisi patladı; Starship'in üst aşamadaki aracı, SpaceX'in "hızlı, planlanmamış parçalama" olarak adlandırdığı şekilde, hedef irtifasına ulaşmadan önce patladı.
Bu deneme Starship için ikinci test uçuşuydu. Bu yılın 20 Nisan'ında gerçekleşen ilk kalkış kötü sonuçlanmıştı. Nisan ayındaki Starship fırlatması, uçuşa yaklaşık dört dakika kala verilen kendi kendini imha komutuyla sona erdi ve takla atan roketi için için yanan bir ateş topuna dönüştürdü.
Nisan ayındaki plansız sökümün bir nedeni, Starship'in iki aşamasının ayrılamamasıydı. İkinci uçuşta bu sorunun tekrarlanmasını önlemek için SpaceX yeni bir strateji uygulamaya karar verdi: Starship ve Super Heavy tamamen ayrılmadan önce üst aşamanın motorlarının ateşlenmeye başladığı " sıcak aşamalandırma ". Bu konsept yeni değil; 1960'larda NASA'nın Gemini programındaki Titan II ve Rusya'nın halen kullanımda olan saygın Soyuz roketi gibi araçlarda kullanıldı .
Starship'in ikinci kısım ayrılması kalkıştan yaklaşık 2 dakika 41 saniye sonra gerçekleşti ve sorunsuz gidiyor gibi göründü, ancak Süper Ağır itici kısa bir süre sonra patladı.
SpaceX kalite mühendislik müdürü Kate Tice, canlı web yayını sırasında "Bu verileri alıp sıcak aşamalandırma dizisini iyileştireceğiz ve muhtemelen bir sonraki uçuş için donanımın kendisini geliştireceğiz" dedi. SpaceX, yeniden giriş ve iniş süreçlerini test etmek için Super Heavy'yi Meksika Körfezi'ne yumuşak iniş yapmayı umuyordu.
Uzay aracının hiçbir zaman Dünya çevresinde tam yörüngeye ulaşması beklenmiyordu, bunun yerine yörünge altı bir yörüngede uçarak Hawaii kıyısı açıklarındaki Pasifik Okyanusu'na indi. SpaceX operasyon mühendisi Siva Bharadvaj, "Bugün yörüngeyi hedeflemiyoruz; neredeyse yörüngeyi hedefliyoruz" dedi ve hedefin "yörünge için ihtiyacımız olana benzer bir itme profiline ulaşmak, aynı zamanda enerji elde etmek" olduğunu ekledi. geminin yeniden giriş için dağılması gereken seviye."
Starship'in ikinci test görevinin , 20 Nisan'daki etap ayırmada başarısız olan ve patlayan ilk test uçuşundan daha uzun ve daha yüksekte uçmasının hiçbir değeri yok . Yani SpaceX hâlâ ikinci denemeyi başarılı olarak değerlendiriyordu. Bugünkü fırlatmadan gelen son telemetri sinyali, Starship'in yüksekliğini 148 kilometre veya 91 mil olarak, yani 62 mil (100 km) uzay sınırının çok üzerinde belirledi.
NASA 'nın, 2025 sonu veya 2026 başında astronotları aya taşıması planlanan Artemis 3 görevi için Ay'a iniş aracı olarak Starship'i seçti. SpaceX'in dev rokete yönelik planları ayın çok ötesine uzanıyor.
Musk, Yıldız Gemisi konseptini ilk kez tanıttığında ona Mars Koloni Taşıyıcısı adını vermişti. Eylül 2016'da Uluslararası Uzay Kongresi'nde sistemin ayrıntılarını ayrıntılarıyla anlatırken yeni bir isim duyurdu: Gezegenlerarası Taşıma Sistemi.
Bu eski isimlerin de gösterdiği gibi, yeni uzay aracı, Musk'ın uzun zamandır hayalini kurduğu, insanlığı gezegenler arası bir tür haline getirmeye yardımcı olmak için tasarlandı. Zaman çizelgesi yıldan yıla sürekli değişiyor gibi görünse de milyarder girişimci, Starship'i insanlığın Dünya dışında sürdürülebilir, kalıcı bir varlık kurmasına olanak sağlayacak bir araç olarak tasavvur ediyor .
Bunu gerçekleştirebilecek buluş Starship'in yeniden kullanılabilirliğidir. Yeni sistem, SpaceX'in daha önce uçurulan güçlendiricilerle düzenli olarak fırlatılan Falcon 9 roketinin ötesinde evrimsel bir sonraki adım olarak duruyor. Ancak Falcon 9'un yalnızca ilk aşaması ve yük kaplamaları yeniden kullanılabilir ve yeniden kullanım genellikle en az birkaç hafta sürer. Falcon 9'un ikinci aşaması tekrar kullanılamaz ve her uçuştan sonra atılır.
Starship ise tamamen ve hızlı bir şekilde yeniden kullanılabilecek şekilde tasarlandı. Roketin fırlatma kulesinde, iniş için fırlatma rampasına dönen Süper Ağır'ı yakalamak ve ayrıca inen bir Yıldız Gemisini yeniden uçuş için Süper Ağır'a geri istiflemek üzere tasarlanmış iki büyük " çubuk " kolu bulunur.
Starship parçalanmasının nedenlerini araştırması ve aynı şeyin gelecekte tekrar yaşanmaması için önlem alması gerekecek.
NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden (KSC) Starship fırlatmalarını destekleyecek altyapı son birkaç yıldır yapım aşamasında ve SpaceX, Starship düzenli olarak uçmaya başladığında KSC'deki tesislerini kullanmayı planlıyor. KSC'deki Fırlatma Kompleksi-39A'da (LC-39A) bir Starship fırlatma kulesi inşa edildi ve Starship fırlatmaları Cape'e hareket ettiğinde Falcon 9 mürettebatının birden fazla istasyondan fırlatılmasını desteklemek için LC-41'deki kuleye bir mürettebat erişim kolu eklendi.
İleriye dönük olarak SpaceX, Starship test görevlerini ayda bir kez gerçekleştirmeyi hedefleyebilir; bu sürdürülürse, aracın Artemis 3 için zamanında mürettebatlı fırlatma için onaylanması yönünde uzun bir yol kat edilmiş olacaktır. SpaceX'in Falcon 9 roketi birden fazla kez fırlatıldı Son birkaç yıldır ortalama olarak haftada bir hıza ulaşmak ve şirketin yeni fırlatma aracı için daha yüksek bir tempoya ulaşmak her zaman hedef olmuştur.
Starship geliştirme aşamaları boyunca geliştikçe Musk, aracın hızlı yeniden kullanılabilirlik yeteneklerini övdü ve aynı araçların günde birden çok kez fırlatıldığını, indiğini ve yeniden fırlatıldığını, sonuçta her hafta muhtemelen yüzlerce Starship fırlatılışını görmeyi umuyor.
22-11-2023/SPACE.COM/EDİT : MEHMET LEVENTOĞLU
