Güney Marmara Kalkınma Ajansı (GMKA) öncülüğünde, Balıkesir ve Çanakkale Sanayi-Ticaret Odalarının iştirakçi olduğu “Güney Marmara Gıda Kümelenmesi” projesinin, Güney Marmara Gıda Kümesi Derneği tarafından çalıştay toplantısı düzenlendi. İlk somut adımları geçtiğimiz yıl içerisinde atılan proje ile ortağı olan Portekiz’in Castelo Branco şehrinde bulunan InovCluster Gıda Kümesi yetkilileri ile görüş alışverişlerinde bulunuldu.
Balıkesir Sanayi Odası, Balıkesir Ticaret Odası, Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası ile Güney Marmara Kalkınma Ajansı , dün projenin ortağı olan ve Portekiz’in Castelo Branco şehrinde faaliyette gösteren InovCluster Gıda Kümesi yetkilileriyle Balıkesir’de bir araya geldiler. Güney Marmara Kalkınma Ajansı’nda gerçekleşen toplantıya Balıkesir Valisi Ersin Yazıcı ve Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip katılırken GMKA Genel Sekreter Vekili Dr.Kasım Özek açılış konuşmasını yaparak, projenin Güney Marmara Bölgesi’nde yapılacak olmasının önemine değindi.
Özek: “Bölgenin İlk Kümelenme Projesi Olacak”
Proje kapsamında kurulan gıda kümesinin, kümelenmenin meydana getirdiği sinerji ve iş birliği ağları ile firmaların rekabet gücünü ve pazar paylarının artmasına katkı sağlayacağını aktaran GMKA Genel Sekreter Vekili Dr. Kasım Özek, şunları söyledi: “Yürüttüğümüz Dış kaynaklı projelerimizden biri, bugün burada bizleri bir araya getiren Güney Marmara Gıda Kümesi Projesidir. Bu projede, Balıkesir sanayi Odası, Balıkesir Ticaret Odası ve Çanakkale Sanayi ve Ticaret odası proje iştirakçilerimizdir. Proje ortağımız Portekiz’inCasteloBranco şehrinde faaliyet gösteren InovCluster Gıda Kümesidir. Projenin bütçesi, 167 bin Avro yaklaşık 500 bin TL'dir. Projenin nihai hedefi, bölgemizde kurumsal kimlik kazanmış bir Gıda Kümesi kurmaktır. Gıda sektörü, bilindiği gibi bölgemiz ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Firmalarımızın önemli bir kısmı bu sektörde faaliyet göstermektedir. Şehrimiz; “Türkiye'yi Doyuran il” ya da “Gıdanın Başkenti” olarak anılmaktadır. Bu nedenle, Güney Marmara Gıda Kümesi projesinin bölgemizde uygulanmasının ayrı bir önemi vardır. Proje kapsamında Kurulan Gıda kümesi, kümelenmenin meydana getirdiği sinerji ve iş birliği ağları ile firmalarımızın rekabet gücünü ve pazar paylarının artmasına katkı sağlayacaktır. Bu proje ile kurulan Gıda Kümesi, Güney Marmara Bölgemizde ve Balıkesir'de ilk kurulan kümedir. Bu küme, bölgemizin öncü diğer sektörlerdeki küme girişimlerine de cesaret verecek ve yeni kümelerin kurulmasına vesile olacaktır. Bu duygu ve düşüncelerle, bu projenin memleketimize, Balıkesir'e, Çanakkale'ye hayırlı olmasını dilerim. Firmalarımıza katkı sağlamasını temenni ederim. Bu projenin yazılması ve yürütülmesi aşamalarında görev alan tüm paydaşlarımıza, projeyi Ajansımızda yürüten mesai arkadaşlarıma çok teşekkür ediyorum. Portekizli misafirlerimize ülkemize, şehrimize ve Ajansımıza tekrar hoş geldiniz diyorum. Bu ziyaretin iki bölge arasında yeni işbirliklerinin kurulmasına vesile olmasını temenni ediyorum.” diye konuştu.
Özdamar: “Kümelenme Önemli Bir İktisadi Araç”
Sözlerine Güney Marmara Gıda Kümesi Çalıştayı'nda bulunmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirerek başlayan Gıda Kümesi Dernek Yönetim Kurulu Başkanı ve BSO Meclis Başkanı Hakan Özdamar, kümelenmenin Amerika ve Avrupa'da yaklaşık yüz yıldır iktisadi bir araç olarak kullanılmakta olduğunu ve şirketlerin gelişiminde önemli bir rol oynadığını söyledi. Özdamar: “Kümelenme ile ülkemizin tanışması son 10-15 yılda olduğu düşünülse de aslında bizim kültürümüzde kümelenme ve işbirliği önemli bir yer tutmaktadır. Selçuklular ve Osmanlı Döneminde Ahilik Modeli olarak ortaya çıkan bu işbirliği ve kümelenme yapılanmaları yüzyıllar boyunca etkin bir şekilde uygulanmış ve insanların sosyal ve iktisadi hayatının şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Günümüzde Kümelenme incelendiğinde üç önemli ayağının olduğu görülmektedir. Bunlar kümenin merkezinde bulunan işletmeler, bilgi sağlayıcı olarak üniversiteler ile eğitim kurumları ve kamu kuruluşlarıdır.
Bu üç ayak kalkınma, refah seviyesinin yükselmesi, verimliliğin ve karlılığın artırılması gibi, ortak amaçlar doğrultusunda bir araya gelmektedir. Kümelenmenin işletmelere sunduğu temel faydalardan ilk akla gelenler ; İhtiyaç duyulan hammaddelerin daha uygun koşullarda temin edilmesine olanak sağlayarak firmalara maliyet avantajı kazandırması, Ölçek ekonomisinden faydalanılarak maliyetlerin düşürülmesi, Ürün kalitesi ve verimliliğin artırılması, Üniversite- sanayi işbirliğini destekleyerek, Ar-Ge ve yenilik çalışmalarının artırılması, Ar-Ge, pazarlama, finansal kaynaklara ulaşım gibi kaynakların daha etkin kullanılması olarak sayılabilir.
Bunun yanında kümelenme ile, Bölge ekonomisini güçlenir, Bölgedeki firmalar, yerel bölgesel ve ulusal rakiplerle yarışmayı öğrenir. Bölge yatırımcılar açısından daha cazip hale gelir ve Bölgedeki işletmeler desteklerden ve teşviklerden daha kolay faydalanmaya başlar” diyerek konuşmasını bitirdi.
Uğur: “Peynirimizi Fuarla Dünya’ya Tanıtacağız”
Konuşmasında kümelenmenin önemine değinen Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, bunun ilk örneğini Balıkesir OSB’de marangozlarla yaptıkları çalışma ile gördüklerini açıkladı. Uğur, konuşmasında şunları söyledi: “Güney Marmara Gıda Kümesi Projesinin ortağı olan ve Portekiz’in CasteloBranco şehrinden şehrimize çalıştay ziyaretine gelmiş olan heyete hoşgeldiniz diyorum. Çalışma iki şehrin ikili ilişkileri ve ticaret hacmi bakımından faydalı olmasını ümit ediyorum. Balıkesir’imiz tarım ve hayvancılıkta marka bir şehir. Etiyle, sütüyle, zeytinyağıyla, pirinciyle, sebze ve meyvamızla Türkiye’yi besleyen illerinden birisiyiz. Kümelenmede çok önemli. Biz bunun ilk örneğini organize sanayi bölgemizde marangozlarla yaptığımız çalışmada gördük. Organize Sanayi bölgemizde Kastamonu Entegre ağaç sanayi Türkiye’nin sayılı ağaç ürünleri üreten firmalarından. Şimdi inşallah organize sanayi bölgesinde keresteciler, marangozlar ve mobilyacıların toplanmasıyla marangozları kümelenmesi olacak. Bu sayede nakliye masrafından kurtuluyorlar ve maliyet düşüyor. Tabi ki bu kümelenmeye biz Almanya’dan gelecek olan yatırımcı ile kompozit üretiminde de yaşayacağımıza inanıyorum. İnşallah bu gerçekleştiğinde kompozit üretenler Balıkesir’de bir kümelenme yapacak. Aynı şekilde Bandırma’da düşündüğümüz organize sanayi bölgesi ve liman bölgesi ile birlikte kimya sanayi ile metal sanayinin kümelendiği bir organize sanayi bölgesi olacak. Bununla ilgili çalışmalar devam ediyor. Bir diğer çalışmamız da süt ve süt ürünlerinde. 20 ilçesi peynir üreten bir iliz. Bir peynir kitabı hazırlatıyoruz. Balıkesir’de ki geleneksel ve endüstriyel peynir üreten firmaları ziyaret ediyoruz. Bunu bir kitap haline getirdikten sonra çalıştayla bütün Türkiye ve Dünyaya tanıtacağız. İnşallah yeni kongre merkezimizin de faaliyete geçmesiyle Fransa’da yapılan Rotifer peynir fuarı gibi burada bir peynir fuarı yapmak istiyoruz. Hem peynirimizi hem kitabımızı tanıtalım peynirimizi de marka yapalım. Bu vesileyle Güney Marmara Gıda Kümesi Projesinin hayata geçmesini sağlayan Güney Marmara Kalkınma Ajansına, Balıkesir Sanayi ve Ticaret Odasına Portekizli InovCluster temsilcilerine teşekkür eder projenin Balıkesir’imize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum” diye konuştu.
Yazıcı: “Türkiye’yi Doyuran İl Olmanın Gururunu Yaşıyoruz”
Gıda sektörünün şehrimiz ve Güney Marmara bölgemiz ekonomisi açısından kritik bir öneme sahip olduğunu söyleyen Vali Ersin Yazıcı, “Balıkesir ekonomisinin en belirgin özelliği üretilen katma değer içerisinde tarım sektörünün payının % 20 ile %9,5 olan Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde olmasıdır. Süt ve süt ürünleri , kırmızı ve beyaz et ürünleri, zeytincilik gibi alanlarda ülkemizde lider konumda olan Balıkesir’deki sanayi işletmelerinin yaklaşık %40’ı gıda ürünleri imalatı alanında faaliyet göstermektedir. Ayrıca tarım makineleri alanında şehrimizin rekabet alanı oldukça yüksektir. Sonuç olarak ekonomimizin yarısından fazlası gıda sektöründen oluşmaktadır. Bu ekonomik büyüklük gıda sektöründe de trendleri belirleme sorumluluğu yüklemektedir. Türkiye’yi doyuran il vasfını hakkıyla edinmiş olan Balıkesir bu bayrağı daha ileri taşımak için yenilikçi üretim teknikleri kullanarak dış ticarete ağırlık vermelidir. Bunun için daha kaliteli ürünü daha uygun maliyetlere üretmemiz şarttır” dedi.
“Küme İle Birlikte İşletmelerin Pastadaki Payı Artacak”
Balıkesir’in gıda sektöründeki konumuna ulaşmasında işletmelerin ayrı ayrı takdire şayan çalışmalarının payının büyük olduğuna değinen Yazıcı, şunları söyledi: “Bununla birlikte daha az maliyetle daha teknoloji yoğun ve daha çok dış ticaret hedefi kollektif bir çabanın sonucudur. Kamu, Üniversite ve Sanayi işbirliğinin kurumsallaşmış hali olan kümelenme bu yapıyı kurması bakımından önemlidir. İşletmelerimiz genellikle küçük ve orta ölçekli aile işletmeleridir. Aynı değer zinciri içindeki işletmelerimizin iş birliği uluslar arası piyasalarda rekabet gücü elde etmek ve bunu sürdürülebilir kılmak açısından önemlidir. Rekabet öncesi iş birliğine dayanan bu yaklaşıma göre kümeye dahil işletmeler mevcut pastayı paylaşarak kendi aralarında yıkıcı bir rekabet yaşamaktansa pastayı büyütmek için beraber çaba sarfetmek daha faydalı olacaktır. Bu sayede işletmeler daha büyük pastadan daha fazla pay alacaklardır. Somut örnekler vermek gerekirse bir işletmemizin nitelik bir dış Pazar analizi yapması güç ve maliyetliyken bunu küme bünyesinde yapmak çok daha etkili olacaktır. Nitelikli personel ihtiyacı işletmelerin ortak ihtiyacıdır. Kümenin, üniversiteler ve meslek okulları ile yapacağı işbirliğiyle istenen nitelikte personel yetiştirilmesi, işletmelerimizin daha kaliteli üretim yapmasını sağlarken genç işsizliğinin azalmasında da olumlu etki yapacaktır. Ve bunu bir işletmenin tek başına sağlaması çok kolay değildir. Nakliye ve depolama maliyetleri işletmelerimizin tümünü etkilemektedir. Lojistik alanında işletmelerimizi iş birliği maliyet avantajı sağlamasının yanı sıra ürünlerin tam zamanında ve istenen şekilde tüketiciye ulaştırılması sağlayacak ve tüm işletmelerimizin rekabet gücünü arttıracaktır. İşletmelerimizin bir üst lige çıkması teknolojiden daha fazla faydalanması Ar-ge ve inovasyonu ön planda tutması ile mümkün olabilecektir. Ve bunlar maliyetli hususlardır. Kümeye dahil işletmelerin üniversiteler ile işbirliğiyle ortak inovasyon merkezleri veya laboratuvarlar kurması işletmelerimizin dolayısıyla şehir imajımızın gelişmesini sağlar. Tüm örneklerdeki ortak özellik kaybedenin olmaması dolayısıyla ekonomimizin işbirliğiyle kazanmasıdır” diye konuştu.
Andrade: “Bölgelerimizin Tarıma Dayalı Olması Ortak Özelliğimiz”
Inovcluster Gıda Kümesinin Başkan Yardımcısı Dr. Luís Pinto de Andrade, bu ortaklık ile ikili ilişkilerin ciddi ivme kazanacağını dile getirdi ve şunları söyledi: “Bugün burada ciddi gıda endüstrisi olan bir bölgede sizlerle olmaktan mutluluk duyuyorum. Inovcluster ve GMKA arasındaki bu iş birliği projesi bölgenin uluslararası gıda endüstrisi alanında rekabet gücünü arttırma amacı ile ortaya çıktı. Türkiye hükümeti ve Avrupa Birliği tarafından desteklenen bu projenin ortağı olmaktan gurur duyuyoruz. Burada gördüklerimizle bölgenin endüstriyel potansiyelini daha iyi anlıyorum. Bizim bölgemizin ve bu bölgenin bazı açılardan oldukça benzer olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin bizim bölgemizde tarım oldukça büyük bir öneme sahiptir. Temmuz ayında işadamlarından, oda temsilcilerinden ve küme üyelerinden oluşan Türk heyetini ağırlamaktan memnuniyet duyduk. Bu seyahatle bizim bölgemiz hakkında fikir sahibi oldular. Farklı ortaklarla toplantılar düzenledik ve merkez Portekiz bölgesinde rekabet gücünü arttırmak için hazırlanan stratejiyi inceledik. Inovcluster kar amacı gütmeyen bir dernek olarak 2009 yılında 11 üye ile çalışmaya başladı. 2009 yılının sonunda 36 üyeye ulaştık. Bugün farklı alanlarda 174 üyemiz bulunmaktadır. Inovcluster olarak bu sektörün öncü firmaları arasından bir basamak oluşturduk. Üretim sistemlerinin rekabet gücünü arttırmasına katkı sağladık. Bugün bölgenizi daha yakından tanımak için gerçekleştirdiğimiz ziyarette heyetimizle farklı 4 alanda iş alanının inceleyeceğiz. Un ve baharat değirmeni peynir üretimi, zeytincilik, sucukçuluk ve tatlıcılık gibi sektörleri inceleyeceğiz. Bu ortaklık ile ikili ilişkilerimizin ciddi ivme kazanacağından eminim” diyerek konuşmasını bitirdi.
Tören, Portekizli heyete çeşitli hediyelerin verilmesi, toplu fotoğraf çekimi ve misafirlere ikram ile son buldu. Portekiz ekibi daha sonra bölgeyi ve bölgedeki sektörü daha iyi tanımak adına GKMA yetkilileri ile birlikte temaslarda bulunmak adına Ajanst binasından ayrıldı.
BG HABER MERKEZİ-C.DOĞAN
