Türkiye’de kadınların yerel yönetimlere seçme ve seçilme hakkını kazanmasının 90. yılı nedeniyle kadın derneklerince yurt çapında çeşitli açıklamalar yapılırken 90 yıllık süreçte kadınların diğer iş kollarında gösterdikleri başarıyı siyasi kulvarda gösteremelerinin nedeni olarak örgütlenememe yerine yine erkekleri suçlayan açıklamalar yapması dikkatleri çekti.
Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA.DER) Balıkesir İl Temsilcisi Sibel Buzkır, Türkiye’de kadınların yerel yönetimlere seçme ve seçilme hakkını kazanmasının 90. yılı nedeniyle yayınladığı mesajında “Takvimlerin 2020’yi gösterdiği bugün, kadınlar yerel yönetimlerde de hak ettikleri eşit temsilden oldukça uzak” dedi. Buzkır siyasi partileri siyasi partileri daha fazla kadın aday göstermeye, kadınların seçilme yolundaki engellerini kaldırmaya çağırdı.
Kadın Adayları Destekleme Derneği’nin 90. yıl mesajı
90 yılda 23.000’den fazla erkek, 156 kadın belediye başkanı seçtik. Bugün Türkiye’de kadınların yerel yönetimlerde seçme ve seçilme hakkını kazanmasının 90’ıncı yıldönümü. Kadınların her alanda erkeklerle eşit seçme seçilme hakkına kavuşmasının ilk adımı olan Belediye Kanunu 3 Nisan 1930 tarihinde kabul edilmişti. Ancak 90 yıl boyunca
ve takvimlerin 2020’yi gösterdiği bugün, kadınlar yerel yönetimlerde de hak ettikleri eşit temsilden oldukça uzak.
Kadınlara yerel yönetimlerde seçme ve seçilme hakkı veren Belediye Kanunu’nun 3 Nisan’da kabul edildiği 1930 yılında, Artvin’in Yusufeli ilçesine bağlı Kılıçkaya beldesinde seçimi kazanan Sadiye Hanım, Türkiye’nin ilk belediye başkanı oldu. 1930’da belediye seçimlerine katılabilen kadınlar, üç yıl sonra köy ihtiyar meclisi ve muhtarı, 1934‘te de milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı elde ettiler. Türkiye, ilk kadın il belediye başkanı Müfide İlhan’ın Mersin’de seçilmesi içinse 1950’yi bekleyecekti.
Kadınların belediyelerden başlayarak seçme ve seçilme hakkına kavuşmasının 90’ıncı yılını kutlarken, bu 90 yılda kadınların yerel seçimlerde ne kadar varlık gösterebildiğini konuşmak gerekiyor. Rakamlar, özellikle yerel yönetimlerde kadın varlığının olması gereken düzeyde olmadığını gösteriyor.
İşte o rakamlarla Türkiye’de kadınların yerel seçim yolculuğu;
• 1930-2019 yılları arasında yapılan 19 yerel seçimde 23.000’den fazla erkek belediye başkanlığı koltuğuna otururken, sadece 156 kadın belediye başkanı seçildi. Cumhuriyet tarihi boyunca kadın belediye başkanı oranı en fazla %3,02’ye ulaşabildi.
• Yine Cumhuriyet tarihi boyunca kadın belediye meclis üyesi oranı en fazla %11, kadın il genel meclis üyesi oranı en fazla %4,79 ve kadın muhtar oranı en fazla %2,14 oldu.
• 90 yıl boyunca 1 (bir) kadın muhtar bile seçmemiş üç şehrimiz var; Bitlis, Muş ve Sinop.
“ALKIŞLAYARAK İSYANI SUSTURAMAZSINIZ”
“ALKIŞLAYARAK İSYANI SUSTURAMAZSINIZ”
3 BÜYÜKŞEHİRDE KADIN BAŞKAN VAR
Son olarak gerçekleşen 2019 yerel seçimlerine göre ise kadınların yerel yönetimdeki varlığı şöyle;
• 20.745 belediye meclis üyesinin 2.283’ü kadın (%11)
• 1.389 belediye başkanından, sadece 42’si kadın (%3,02)
• 30 büyükşehir belediye başkanından sadece 3’ü kadın
• 50.137 muhtarlıktan 1.071’i kadın (%2,14)
• 1.272 İl genel meclis üyesinin yalnızca 48’i kadın (%3,77)
Kadın Adayları Destekleme Derneği olarak her alanda olduğu gibi yerel yönetimlerde de eşit temsil için çalışmaya devam ederken, ilgili devlet kurumlarını ve siyasi partileri daha fazla kadın aday göstermeye, kadınların seçilme yolundaki engellerini kaldırmaya ve kadınları yerel yönetimlerde görev almak için teşvik etmeye çağırıyoruz "
03-04-2020/HABER MERKEZİ
