“Borda Neler Oluyor ?”

Bu başlığı ETİ Maden sitesinden aldım. 

Ülkemizin güzide kuruluşu ETİ Maden atılımlarına devam ediyor

Bor atıklarından Lityum üretimi örneğin; yıllar önce hayalini kurduğum keşke dediğim proje başlatıldı kapasitesi Türkiye'ye yetmez ama zamanla artacaktır. Öte yandan  savunma sanayi ve nükleer enerji santrallerinde kullanılan “BOR KARBÜR ”tesisi inşaatı devam ediyor. Bor'un gerçek değerine satabileceğimiz ürünler hazineye büyük destek olacak.

Artık daha fazlasını, bizi uzay çağına taşıyacak yeni yatırımlar ve hamleler bekliyoruz.

Bu konuda hayali yüksek eğitimli insanlarımıza ihtiyaç var.

*

Araştırmalarda göre Bor’un hikayesi 4000 sene öncesine kadar gidiyor ve doğruysa ilk kez Tibet’te kullanıldığını öğrendim . Sonraki dönemlerde Hititliler ve Sümerliler tarafından gümüş ve altın işçiliğinde kullanılmış, Araplar da ilaç ile alakalı işlerinde..Her derde deva mucize bir doğa oluşumu.. Eski Yunanlılarda temizlik ile alakalı işlerinde,bor kullanmışlar hala devam ediyoruz mesela.. Romalılarda cam işlemelerinde ve Mısırlılarda mumyalama ile alakalı işlerinde kullanmışlar.

Şimdi asıl görevine sıra geldi.. Uzay teknolojisinde kullanılmak üzere işlenmiş  ‘Bor’ yeni çağın önemli bir öznesi. Dünyadaki uzay teknolojisinde kullanılması ,bilgi ve elektronik çağın yaşanmasında ve ulaşılmasında BOR madenin katkılarını önemsiz göremeyiz . Uzay çalışmaları diyorum bu gün ellerimizden düşürmediğimiz telefonlar ,internetin gelişmesi ve ilerlemesi bu uzay çalışmalarının Bor eşliğinde gerçekleşen ürünleridir.

*

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın , Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen tanıtım toplantısında Türkiye Uzay Ajansı'nın uzaydaki hedeflerini açıklamasını sevinç ile karşıladım. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasında “Hedefler bir hayal ürünü değil" Ülkemizin uzaydaki hak ve menfaatlerini nasıl koruyacağımızı, gelecek 10 yılı nasıl şekillendireceğimizi birazdan açıklayacağız. Paylaşacağımız hedefler bir hayal ürünü değil. Havacılık ve uzay teknolojilerinde bugüne kadar başardıklarımızın bir üst noktaya taşınmasıdır.” açıklaması beni şaşırtmadı. Ta Başbakan olduğu ilk günlerde BOR'un öneminin farkındaydı bu hamleler onun ısrarlı duruşuyla gerçekleştiğini düşünüyorum çünkü çok uzun yıllar boşa beklemişiz, Bor yatırımları gerçekten ihmal edilmiş.

Havacılık ve uzay teknolojilerin bir üst noktaya taşınmasında BOR’un katkıları olacağını düşünüyorum. Yeni nesil Uzay Yarışı'nda Türkiye'yi lider ülkelerden birisi haline getireceği söylenen Uzay Programı'n da BOR un katkıları yadsınamaz bir gerçek olacak tam burada  Hidrojen taşıyıcısı SODYUM BORHİDRÜR önemli bir noktada duruyor.

Fazla teknik olmasın kısaca  Bor ve Hidrojen birlikteliği enerjisi geleceğimiz.  Hidrojen yakıt hücreleri denemesi  50 yıl önce  Neil Armstrong ' un aya çıkmasına yardımcı oldu...

Peki Nedir Hidrojen depolama ? : ETİ maden sitesinden aldığım bilgileri aktarayım. 

‘Hidrojen Depolama: Hidrojen, yanma enerjisi aynı ağırlıktaki benzinden 2.75 kat fazla olan, zehirli etkisi bulunmayan, depolanabilir ve taşınabilir, diğer enerji türlerine rahatlıkla çevrilebilen tükenmez bir enerji kaynağıdır. Sahip olduğu bu üstün özellikler, hidrojenin geleceğin alternatif enerji kaynakları arasında ilk sıralarda yer almasına neden olmuştur.

Araçlarda yakıt olarak hidrojen kullanımı ile ilgili bazı depolama problemleri mevcuttur. Hidrojen, gaz ve sıvı halde tanklarda, fiziksel olarak nanotüplerde veya kimyasal olarak hidrürler biçiminde depolanabilmektedir.

Sodyum Borhidrür: Sodyum borhidrür, yanıcı/patlayıcı olmaması, çevreye dost bir ürün olması, reaksiyonu sonucu oluşan sodyum metaboratın tekrar sodyum borhidrüre dönüştürülebilmesi, elde edilen hidrojenin yarısının sodyum borhidrürden diğer yarısının ise sudan gelmesi, araçlarda yük ve yolcu taşıma yeri açısından problem yaratmaması gibi bazı özelliklerinden dolayı hidrojenin depolanması konusunda diğer yöntemlere göre avantajlı durumdadır. Depolama özelliğinin yanı sıra, sodyum borhidrürün yakıt pillerinde doğrudan yakıt olarak kullanımının da mümkün olduğu bilinmektedir’

Bandırma’mızda üretim yapan ETİ Maden işletmelerine Hidrojen enejisi depolama üzerine araştırmalar ve konuyla ilgili enstitü kurularak yatırımlar üzerine fizibiliteler bir an önce  yapılmalı. Böylece Bandırma'da vaktiyle Roket Kulübüyle başlayan ama kasten engellenen  tarihi misyonu  yeniden somut sürece sokularak  uzay teknolojilerinde ; kara ,deniz ve demir yolu hatları ile önemli bir yerleşim yeri olan Bandırma’mızdan aktif olarak yeni bir ışık doğmasını  isterim. Bu konunun da asla siyaset ve politika malzemesi yapılmaması gerektiğinin altını çizerim.

12-02-2021/BERKAN KOZAN /BANDIRMA